Sam poliwęglan można ciąć, wiercić, lutować i wyginać. Dzięki wszystkim powyższym bardzo łatwo jest zrobić altanę z poliwęglanowym dachem własnymi rękami. W każdym razie, niezależnie od dachu, jaki wybierzesz, niezależnie od rodzaju altanki, którą zamierzasz zbudować, dach powinien być niezawodną i solidną konstrukcją. Dodatkowo znać trzeba kąt, pod jakim dach będzie opadał od środka do jego krawędzi. Na podstawie tych informacji można wykonać podstawowe obliczenia na kartce lub w internetowym kalkulatorze przeznaczonym do tego zadania. Tam też powinny znajdować się dodatkowe informacje, jak wymierzyć dach kopertowy w prawidłowy sposób. Ceny niezbędnych materiałów na poszycie z papy na deskowaniu wyniosą od 30 do 45 zł/m 2. Jednak nie jest to jeszcze koniec wydatków. Na koszt wymiany dachu z pewnością wpłynie także cena montażu poszycia z papy. Sprawdzona ekipa dekarska wykona tego typu usługę za około 20 do 25 zł/m 2. Należy brać pod uwagę minimalną wysokość pomieszczenia mieszkalnego i komfort jego użytkowników. W najwyższym miejscu wciąż można zrobić niewielki schowek na drobne przedmioty. Dach dwuspadkowy jest łatwy w wykonaniu w porównaniu do dachu czterospadowego. Widoczna jest również różnica w cenie budowy. Gont bitumiczny. Pokrycia z gontu bitumicznego najlepiej sprawdzają się na stromych dachach – takich, których nachylenie połaci wynosi przynajmniej 12 stopni. Jest to bardzo popularny materiał do pokrywania dachów altanek ogrodowych. Bitumy wytwarzane są z oksydowanych bądź modyfikowanych asfaltów i “nakładane” na niezwykle Na jednym poziomie spływa po warstwie żwirowej, drugim- warstwie termoizolacyjnej, natomiast najmniejsza część wody, przedostająca się do warstwy hydro izolacyjnej spływa między stykami płyt. Na dachu odwróconym można zrobić ogród. Lecz jego nazwa "dach płaski" nie jest do końca prawdziwa. Jest on nachylony pod kątem od 5 do 20°. Dach jednospadowy dodaje budynkom nowoczesnego wyglądu, który jest wyjątkowy i atrakcyjny dla oka. To doskonała opcja dla osób ceniących prostotę i oryginalność. Dach jednospadowy może być wykonany z różnych materiałów, takich jak drewno, blacha czy dachówki, co pozwala na dostosowanie go do indywidualnych preferencji stylowych. Praktyczny sposób na podłogę w altanie to wyłożenie płytami betonowymi lub kostką brukową. Sposób montażu jest identyczny jak przy tworzeniu ścieżek. Należy zrobić niezbyt głęboki wykop o głębokości kilkunastu centymetrów. Pod spód daje się gruz, na niego wysypuje piasek, opcjonalnie podsypkę. Teraz czas na dach. Dach altany może mieć różny kształt. Najprościej wykonuje się dach płaski, ale wykończony nie wygląda tak efektownie, jak na przykład dach dwuspadowy czy sześciospadowy (gdy podstawą altany jest sześciokąt foremny). W tym przypadku będzie to dach dwuspadowy z desek z listwami okapowymi. Wszystkie rodzaje dachów wielospadowych, mimo swojej niezaprzeczalnie wysokiej ceny, będą właściwie jedynym rozwiązaniem, jeśli decydujemy się na budowę dużego domu o skomplikowanej bryle i efektownej formie. Dach jednospadowy. Najprostszy w swej strukturze, bo składający się z tylko jednej połaci, jest dach jednospadowy. FBBLheU. Dach dwuspadowy (szczytowy, siodłowy, dwupołaciowy) jest często wybierany jako zwieńczenie domów jednorodzinnych. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim prostej konstrukcji, która przekłada się na niskie koszty oraz łatwość budowy. Dach dwuspadowy umożliwia funkcjonalne zagospodarowanie poddasza. Dach szczytowy składa się z dwóch połaci, które łączą się w kalenicy. Jego połacie mogą być symetryczne lub nie. W pierwszej wersji mają taką samą powierzchnię i kąt nachylenia, w drugiej mogą różnić się pod każdym z wymienionych względów. Konstrukcja dachu dwuspadowego jest prosta, a załamania nieliczne. Dzięki temu jego budowa nie jest trudna, przebiega szybko i nie należy do kosztownych. Łatwiej podczas niej uniknąć błędów wykonawczych. Powstaje przy tym stosunkowo niewiele odpadów, a ograniczenie zużycia materiałów przekłada się na obniżenie kosztów budowy. Konstrukcja dachu ma wpływ nie tylko na koszty, ale również na eksploatację dachu. Dachy dwupołaciowe, zwłaszcza te o znacznym kącie nachylenia, bardzo dobrze odprowadzają wodę i śnieg, nie mają też zakamarków, w których mogłyby zalegać liście oraz inne zanieczyszczenia. Konstrukcja dachu dwuspadowego jest prosta. Dzięki temu jego budowa przebiega szybko i nie należy do kosztownych. Dachy dwuspadowe są kojarzone z budownictwem tradycyjnym. Ale wiele projektów realizowanych w ostatnich latach udowadnia, że dachy dwuspadowe znakomicie pasują również do nowoczesnych budynków. Prostota idąca w parze z energooszczędnością jest obecnie w cenie, a dachy dwuspadowe, zwłaszcza te pozbawione okapów, znakomicie wpisują się w tę stylistykę. Razem z prostopadłościennymi bryłami tworzą kubiczne formy. W nowoczesnych budynkach pojawiają się także dachy dwuspadowe w innej wersji; o łagodnym nachyleniu połaci i ze znacznie wysuniętymi okapami. Wyróżniają się atrakcyjną, nietypową formą. Dachy dwuspadowe nie są zarezerwowane wyłącznie dla budownictwa tradycyjnego. Pojawiają się także w budynkach nowoczesnych Rodzaje więźb Dach dwuspadowy może mieć konstrukcję krokwiowo-belkową lub krokwiowo-jętkową. Ta pierwsza jest bardzo prosta. Krokwie opierają się na belkach stropowych, te z kolei spoczywają na murze lub murłacie. Częścią takiej konstrukcji są również przepustnice i wiatrownice. Te pierwsze zabezpieczają ścianę przed zawilgoceniem, a drugie – usztywniają krokwie i zabezpieczają je przed uszkodzeniami, które mógłby spowodować wiatr. Więźba krokwiowo-belkowa jest stosowana w budynkach, w których odległości między ścianami nie przekraczają 7,2 m, a nachylenie połaci mieści się w przedziale 30-50 stopni. Konstrukcja krokwiowo-jętkowa różni się od poprzedniej dodatkowym elementem. Są to jętki - elementy konstrukcyjne łączące krokwie. To wzmocnienie sprawia, że dach może mieć kąt nachylenia powyżej 50 stopni, pozwala także na rozmieszczenie ścian w większych odległościach. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli poddasze ma mieć charakter użytkowy, jętka musi zostać zaprojektowana wysokości co najmniej 2,5 m. Więźba płatwiowo-kleszczowa należy do najtrudniejszych konstrukcji stosowanych w dachach dwuspadowych, ale jednocześnie jest najdogodniejsza dla wygodnego zagospodarowania poddasza. Jętki o długości powyżej 3,5 m wymagają podparcia. W tym celu wykorzystuje się płatwie. W dachu o konstrukcji płatwiowo-jętkowej powstają ściany stolcowe, które składają się ze słupów stolcowych, podwaliny i płatwi pośrednich. Trzeba przy tym pamiętać, że płatwie umieszczone pod jętkami mogą w znaczący sposób skomplikować prace związane z adaptacją poddasza. Gdy w konstrukcji dachu zostaną wykorzystane płatwie i kleszcze, mówimy wówczas o więźbie płatwiowo-kleszczowej. To jedna z trudniejszych konstrukcji stosowanych w dachach dwuspadowych. Składa się z wiązarów głównych oraz pośrednich. Dodatkowym elementem są kleszcze, które usztywniają wiązary główne. W tej konstrukcji nie występują rozpory, jest więc najdogodniejsza dla wygodnego zagospodarowania poddasza. Im kąt nachylenia połaci jest większy, tym wyższe stają się pomieszczenia na poddaszu Funkcjonalne poddasze Pomieszczenia usytuowane bezpośrednio pod dachem dwuspadowym są ograniczone tylko przez dwa skosy. Po przeciwnych stronach znajdują się ściany szczytowe, które nie ograniczają przestrzeni. Ściany szczytowe mogą posiadać okna, które są znacznie tańsze niż okna, a zwłaszcza skomplikowane lukarny, montowane w połaciach. Dla funkcjonalności pomieszczeń na poddaszu istotna jest wysokość ścianki kolankowej. Jeśli wynosi 1 m, większość pomieszczeń na poddaszu ma wysokość 2,1 m, co w efekcie sprawia, że powierzchnia użytkowa górnej kondygnacji jest równa dwóm trzecim powierzchni parteru. Do modyfikacji wysokości ścianki kolankowej w gotowych projektach należy jednak podchodzić z ostrożnością, bo tego rodzaju zmiany mogą niekorzystnie odbić się na wyglądzie zewnętrznym budynku (jego proporcjach). Jeśli na poddaszu mają zostać zaaranżowane pokoje, dach musi mieć odpowiednie nachylenie połaci. Im bardziej jest stromy, tym wysokość pomieszczeń jest większa. W domach z poddaszem użytkowym obecnie najczęściej projektuje się dachy o nachyleniu 35-45 stopni. Pamiętajmy też, aby przed zakupem projektu sprawdzić zapisy zawarte w planie miejscowym, a gdy ten nie został uchwalony, uzyskać decyzję o warunkach zabudowy. Prawo miejscowe często stawia różne wymagania odnośnie dachu; jego kształtu, wysokości kalenicy i sposobu jej usytuowania czy kąta nachylenia połaci. Proponowane dla Ciebie W Polsce altanka ogrodowa bywa kojarzona z bardzo różnymi budowlami. Czasami jest to tylko zadaszona konstrukcja z podłogą lub nawet bez niej, a innym razem nieduży domek z drzwiami, oknami oraz instalacjami i kompleksowym wyposażeniem w środku. Jednak z reguły pod pojęciem altany należy rozumieć obiekt otwarty, którego zadaniem jest ochrona przed słońcem, deszczem i częściowo przed wiatrem. Poniżej podpowiadamy, jak samodzielnie zbudować taki obiekt. Samodzielna budowa altanki ogrodowej nie jest wcale taka trudna, jak mogłoby nam się to wydawać, ale trzeba do tego samozaparcia oraz wolnego czasu. W centrach ogrodniczych i marketach budowlanych znaleźć można różnorodne konstrukcje, które wymagają jedynie prawidłowego połączenia wszystkich elementów i właściwego przytwierdzenia do podłoża. Taką altanę można postawić w ciągu jednego dnia. Nieco trudniejsze i bardziej pracochłonne jest przeprowadzenie wszystkich prac we własnym zakresie. Jednak powyższe niedogodności rekompensuje późniejsza satysfakcja i walory użytkowe altanki, z której można korzystać według indywidualnych potrzeb. Zgodnie z prawem altana nie może znajdować się bliżej niż 3 m od granicy działki. Jeżeli sąsiad nie ma nic przeciwko niej, odległość ta może zostać zmniejszona nawet do zera i obiekt można postawić przy samej granicy działki. Altana grodowa – przepisy Budowa altany o powierzchni do 35 m2 nie wymaga posiadania pozwolenia, ale trzeba pamiętać, że takich obiektów nie może być więcej niż dwa na każde 500 m2 działki. Planowane roboty budowlane należy zgłosić we właściwym starostwie powiatowym. Od stycznia 2017 roku na tzw. milczącą zgodę czeka się już nie 30, a 21 dni. Jeżeli po upływie tego czasu nie otrzymamy pisemnej informacji o sprzeciwie, możemy rozpoczynać prace. Zgodnie z prawem altana nie może znajdować się bliżej niż 3 m od granicy działki Usytuowanie altany na działce Zgodnie z prawem altana nie może znajdować się bliżej niż 3 m od granicy działki. Jeżeli sąsiad nie ma nic przeciwko niej, odległość ta może zostać zmniejszona nawet do zera i obiekt można postawić przy samej granicy działki. Jednak przy sytuowaniu altany na działce warto uwzględniać nie tylko obowiązujące przepisy, a także naszą prywatność. Raczej chyba mało kto wyobraża sobie grillowanie czy inne spotkania towarzyskie pod czujnym okiem sąsiada zza płotu. Zatem postawienie altany przy nieosłoniętej granicy działki jest kompletnie bezsensowne. Budowa altany o powierzchni do 35 m2 nie wymaga posiadania pozwolenia, ale trzeba pamiętać, że takich obiektów nie może być więcej niż dwa na każde 500 m2 działki. Najlepszym miejscem na altankę ogrodową są tyły budynku, czyli miejsca bardziej ustronne i nienarażone na wścibskie, a czasami nawet wręcz zazdrosne spojrzenia innych. Duże ogrody dają pod tym względem wiele możliwości. W mniejszych właściwa lokalizacja altany może być trudniejsza. Niektórzy inwestorzy stawiają ją np. na tarasie. Jednak wtedy mówi się nie altanie, a o pawilonie ogrodowym. Fundament pod altankę ogrodową Bezpośrednio na gruncie (trawie) można postawić jedynie bardzo lekką i niedużą altankę (np. z metalu). Większe obiekty wymagają fundamentowania, bo bez niego będą niestabilne. Najpopularniejsze altany to te o kształcie kwadratu lub prostokąta. Są najłatwiejsze do postawienia i do zaaranżowania. Niektórzy inwestorzy decydują się też na altanki okrągłe lub sześciokątne. Pod przeciętną altankę ogrodową wystarczający jest fundament punktowy. To tzw. stopy fundamentowe, na których następnie oparte zostaną słupy konstrukcyjne. Wykonuje się je poprzez wykopanie dołków o głębokości 60 – 80 cm i szerokości przynajmniej trzykrotnie większej niż grubość słupa. Na dnie wykopów wysypuje się gruz i następnie zalewa je betonem. Zanim betonowa masa stężeje należy zagłębić w niej stalowe kotwy. To właśnie do nich zostanie zamocowana drewniana konstrukcja altany. Pod przeciętną altankę ogrodową wystarczający jest fundament punktowy. To tzw. stopy fundamentowe, na których następnie oparte zostaną słupy konstrukcyjne. Cięższe obiekty (np. murowane z cegieł lub z dachem krytym dachówką) wymagają posadowienia na płycie fundamentowej o grubości 15 – 20 cm. Ten typ fundamentu jest bardzo wygodny w realizacji, ale niestety sporo kosztuje. Budowa altany ogrodowej ni jest trudna, jeśli przestrzegamy podstawowych zasad Podłoga i ścianki altany ogrodowej Do ich wykonania najczęściej wykorzystuje się drewno. Ścianki altany mogą mieć postać pełną lub ażurową. Ważne jest, by surowiec, jakim jest drewno, był odpowiednio zaimpregnowany. Najlepsza jest oczywiście impregnacja ciśnieniowa, którą przeprowadzają tartaki oraz niektórzy producenci altan do samodzielnego montażu. Jeżeli drewno nie było zaimpregnowane w ten sposób, powinniśmy zrobić to samodzielnie jeszcze przed jego właściwym wykorzystaniem. Domowe sposoby impregnacji to: namaczanie, natryskiwanie bądź malowanie. O ile montaż gotowych płyt jest bardzo prosty i nie wymaga specjalnych umiejętności, o tyle podczas układania desek warstwowo, konieczna jest bieżąca kontrola kątów pomiędzy ścianami. Na fundamencie mocuje się belki podwalinowe, stanowiące konstrukcję podłogi. Należy układać je równoległe w stosunku do planowanego wejścia do altany. Belki muszą być idealnie wypoziomowane. Na nich wznosi się ściany (np. ze specjalnie wyprofilowanych desek lub lekkich płyt ażurowych). O ile montaż gotowych płyt jest bardzo prosty i nie wymaga specjalnych umiejętności, o tyle podczas układania desek warstwowo, konieczna jest bieżąca kontrola kątów pomiędzy ścianami. Całość konstrukcji trzeba ustabilizować – po bokach przy pomocy murłaty, a z przodu i z tyłu kleszczami. Pomiędzy kleszcze a słupy konstrukcyjne należy wstawić zastrzały. Najlepszym sposobem jest pokrycie altany ogrodowej dachem płaskim o małym spadku umożliwiającym odpływ wody Altana ogrodowa zwieńczona solidnym i estetycznym dachem Najprostszym sposobem na przykrycie altany ogrodowej jest wykonanie dachu płaskiego o spadku umożliwiającym odpływ wody opadowej. Nie jest to jednak rozwiązanie wyszukane pod względem estetycznym. Dużo lepiej prezentują się dachy dwu- lub wielospadowe. Takie dachy wymagają odpornej na wiatr i obciążenie śniegiem więźby. Najprostszym sposobem na przykrycie altany ogrodowej jest wykonanie dachu płaskiego o spadku umożliwiającym odpływ wody opadowej. Nie jest to jednak rozwiązanie wyszukane pod względem estetycznym. W celu wykonania dachu dwuspadowego należy obsadzić trzecią murłatę. Połączy ona ściany altany z konstrukcją dachową. Montuje się ją równolegle do krawędzi ściany, a następnie przymocowuje do niej krokwie. Zastosowanie łat pozwala położyć pokrycie np. z blachy. W przypadku chęci wykorzystania dachówki, gontów czy zwykłej papy dach musi mieć pełne deskowanie. W ostatnim czasie pożądane na dachy altan są wióry osikowe oraz wracająca do łask strzecha. To materiały ekologiczne i świetnie izolujące przed intensywnym promieniowaniem słonecznym. Proponowane dla Ciebie Czego dowiesz się z artykułu? Czym charakteryzuje się więźba tradycyjna, a czym prefabrykowana? Jaka jest właściwa klasa drewna na więźbę dachową? Czy drewno do budowy więźby dachowej powinno być suche, czy wilgotne? Czy drewno na więźbę powinno być zabezpieczone biologicznie? Jak wykonać oparcie więźby na konstrukcji budynku? Jak łączyć elementy więźby? Dlaczego, podczas budowy więźby, trzeba zadbać o doświadczonych cieśli i fachowy montaż? Jakie są rodzaje więźby dachowej? Projekt więźby dachowej powstaje na podstawie konkretnych założeń - układu funkcjonalnego poddasza, rodzaju planowanego pokrycia dachu oraz możliwości podparcia konstrukcji na murowanej części budynku lub innych elementach, na przykład żelbetowych. Jeśli poddasze ma być w pełni użytkowe, to najczęściej stosuje się tradycyjną konstrukcję więźby. Jeżeli ma być nieużytkowe lub użytkowe tylko w pewnej części, a bryła dachu nie jest skomplikowana, to warto rozważyć zastosowanie więźby prefabrykowanej. W takim przypadku projekt konstrukcji jest zazwyczaj wykonywany przez producenta prefabrykowanych drewnianych wiązarów dachowych. Jednak więźby takiej nie da się wykonać dla każdego budynku. Dom z poddaszem użytkowym z konstrukcją więźby drewnianej tradycyjnej, połączony z garażem, nad którym zamontowano więźbę prefabrykowaną. Więźba tradycyjna Tradycyjną więźbę dachową wykonuje się z elementów drewnianych (bali, belek, krawędziaków, łat i desek), które skręca się lub zbija na budowie. Na ogół materiał na nią kupuje się w składach drewna konstrukcyjnego i tartakach. Do budowy stosuje się najczęściej drewno iglaste (świerkowe lub sosnowe). Klasy drewna oznacza się symbolem np. C18, D20, C22, D24, C30 itd.: litera - to rodzaj drewna, C - iglaste, D - liściaste; liczba - oznacza wytrzymałość charakterystyczną na zginanie. Elementy z drewna litego mają długości do 7 m. Jeśli potrzebne są dłuższe, to wykorzystuje się drewno klejone. Tradycyjne więźby wzmacnia się też elementami stalowymi, które stosuje przy dużych rozpiętościach oraz w miejscach, w których przekroje drewniane nie są efektywne (są zbyt duże). Przeczytaj Może cię zainteresować Dowiedz się więcej + Pokaż więcej Tradycyjna więźba dachowa w trakcie montażu Więźba prefabrykowana Elementami takiego rozwiązania są najczęściej kratownicowe dźwigary drewniane, przygotowywane w zakładzie produkcyjnym. Dają one możliwość przykrycia większych rozpiętości dachu, niż więźba tradycyjna. Powstają z odpowiednio zabezpieczonego drewna certyfikowanego o właściwej klasie, jakości, wytrzymałości i wilgotności. Dzięki skratowaniu oraz fabrycznemu wykonaniu złączy, przekroje zastosowanych elementów wiązarów są niewielkie, a ilość potrzebnego drewna mniejsza, niż w więźbie tradycyjnej. Gotową konstrukcję dachu montuje ekipa producenta i zwykle trwa to jeden lub dwa dni. Jest to więc bardzo wygodne, szczególnie jeśli zależy nam na szybkim tempie budowy domu. Wadą jest ograniczenie przestrzeni poddasza. Wiązary prefabrykowane na ogół montuje się na dachach prostych, bez lukarn i skomplikowanych połaci. Prefabrykowane dźwigary dachowe ukształtowane tak, aby wygospodarować część użytkową poddasza. Więźba dachowa - jaka klasa drewna? Projektanci do obliczeń konstrukcji więźby dachowej zakładają zastosowanie drewna o określonej klasie, czyli o konkretnych parametrach wytrzymałościowych. Następnie dobierają właściwe przekroje poszczególnych elementów. Dlatego tak ważne jest, by materiał kupiony w tartaku miał klasę zgodną z projektem. Nie wolno stosować drewna o niższej klasie. Trzeba na to zwrócić uwagę. Błędem jest przyjmowanie do obliczeń wysokich klas surowca, którego nie można kupić. Elementy takiej więźby będą miały niewielkie przekroje. Cieśla wykona więźbę z drewna o takich samych przekrojach, ale z dostępnego asortymentu, czyli niższej klasy, co będzie błędem. Konstruktor powinien mieć rozeznanie na rynku i wiedzieć, jakie drewno jest dostępne. Jest bowiem bardzo wiele punktów oferujących elementy drewniane, najczęściej dostępne od ręki, ale bezklasowe. Składów sprzedających dobrej jakości drewno klasowe jest niewiele. Jak każdy wyrób budowlany, powinno ono być oznaczone znakiem CE, zgodnie ze zharmonizowaną normą PN-EN 14081-1:2016-03. Ponadto od producenta (tartaku) należy oczekiwać deklaracji właściwości użytkowych z podaniem parametrów drewna. Zawsze zakup drewna warto skonsultować z kierownikiem budowy. Lukarna w dachu mansardowym. Wszystkie elementy drewniane muszą być wykonane z drewna o odpowiedniej klasie i przekrojach zgodnych z projektem. Jakie drewno na więźbę dachową - suche czy wilgotne? Oprócz właściwości związanych z wytrzymałością drewna, ważnym parametrem jest jego wilgotność, z którą związana jest odkształcalność podczas wysychania, czyli skurcz - na skutek schnięcia i pęcznienie - przy wzroście wilgotności. Pod wpływem zmian wilgotności zmienia się też wytrzymałość tego surowca. Mokry materiał ma niską wytrzymałość i sprężystość. Poradnik Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek! Materiał konstrukcyjny musi więc być odpowiednio wysuszony. Drewno iglaste może mieć 13-23% wilgotności, w zależności od wilgotności względnej powietrza. Elementy o wilgotności powyżej 24% nie nadają się do zastosowania na dach. Drewno niewystarczająco suche można dosuszyć, układając je pod zadaszeniem w taki sposób, by pomiędzy belkami mogło krążyć powietrze. Niewłaściwie ułożone drewno nie będzie miało odpowiedniej wentylacji, może też się odkształcić w trakcie wysychania. Czasem zdarza się, że wykonawcy stosują drewno wilgotne, bo tylko takie jest dostępne. Łączą oni elementy, które schną już na gotowej więźbie, a skręcone nie mają już za wiele swobody na odkształcanie. Między innymi z tego powodu niektórzy wykonawcy wolą zastosować wilgotne, ale proste drewno, niż to o kontrolowanej jakości i wysuszone, które - przy niewłaściwym składowaniu - jest zazwyczaj odkształcone. Gorzej bowiem skręca się takie elementy, które są wprawdzie suche, ale zdeformowane od wilgotnych i prostych. Kierownik budowy powinien zwrócić na to uwagę. Składowanie drewna powinno umożliwić jego wysychanie i utrzymanie wilgotności w stanie powietrzno-suchym. Ułożenie w ten sposób, w dodatku bez zadaszenia, tego nie zapewnia. Drewno na więźbę zabezpieczone biologicznie Ten naturalny surowiec jest szczególnie wrażliwy na działanie czynników biologicznych. Podatność na te czynniki zależy od właściwości materiału, prawidłowych rozwiązań konstrukcyjno-budowlanych, warunków eksploatacji oraz zastosowanych środków ochrony. Ważne jest, by to przewidziane na konstrukcję dachu było chronione przed korozją biologiczną. Najczęściej można kupić drewno zabezpieczone metodą powierzchniową (czyli malowane pędzlem lub natryskiem, kąpane) lub metodami wgłębnymi (ciśnieniowo, próżniowo, ciśnieniowo-próżniowo). Elementy przeznaczone do impregnacji muszą być suche, oczyszczone i okorowane - w przeciwnym razie będą ulegać degradacji biologicznej. Ponadto nie mogą mieć zbyt wielu sęków. Konstrukcja więźby musi być zabezpieczona przed korozją biologiczną impregnatem do drewna. Wiązar krokwiowo-jętkowy tradycyjnej więźby drewnianej. Nie widać, czy drewno zostało zaimpregnowane. Producent powinien wydać deklarację to potwierdzającą. Oparcie więźby na konstrukcji budynku Więźba dachowa jest konstrukcją, która w miejscu podparcia przekazuje siły pionowe i poziome pozostałym elementom budynku. O ile obciążenia pionowe nie są problemem dla murów, o tyle poziome działają niekorzystnie na tradycyjne konstrukcje murowe (niezależnie od tego, z jakiego materiału są wykonane). Ważnym elementem podparcia więźby dachowej jest zatem wieniec żelbetowy pod murłatą i zamocowanie murłaty. Wieniec i ściany kolankowe (dodatkowo wzmocnione za pomocą słupów żelbetowych) to główne elementy umożliwiające bezpieczne przejęcie sił z konstrukcji dachu. Dlatego są one istotnym elementem, związanym z przygotowaniem podparcia. Elementem łączącym konstrukcję dachu z murem jest murłata, czyli belka drewniana o przekroju kwadratowym, najczęściej o wymiarach 10 × 10 cm, 12 × 12 cm, 14 × 14 cm. Mocuje się ją za pomocą szpilek (prętów gwintowanych), zatopionych i zakotwionych w wieńcu pod murłatą. Pręty te muszą mieć odpowiednią średnicę i być mocowane w odległościach zgodnych z projektem. Rzadziej ulokowane lub o zbyt małej średnicy, mogą mieć niewystarczającą nośność, by solidnie osadzić murłatę w murze. Płatwie stalowe podpierają drewnianą konstrukcję dachu. Odpowiednie przekroje belek O nośności dachu, jego podatności na ugięcia decydują wszystkie jego elementy. Co prawda, więźba dachowa jest konstrukcją przestrzenną, ale najsłabszym ogniwem zawsze jest jej najsłabszy element lub złącze. Dlatego bardzo ważne jest zastosowanie belek o przekrojach, które przyjął w obliczeniach projektant. Planowanie jakiekolwiek zmian należy bezwzględnie skonsultować z projektantem. Budowa więźby dachowej - elementy złączne Elementy więźby dachowej łączy się w węzłach za pomocą różnych technik, zależnie od umiejętności i stylu pracy cieśli. Niektórzy stosują wręby i gwoździe lub łączniki ciesielskie, inni - łączą elementy na sworznie i śruby, a zwolennicy nowoczesności - tylko na wkręty. Jeśli więźba jest wykonywana w zakładzie prefabrykacji, to najczęściej stosowane są pierścienie zębate i płyty kolczaste. Nie są one możliwe do wykorzystania na budowie, ponieważ wymagają ogromnej siły, by je zamocować w drewnie. Elementy złączne to bardzo ważne ogniwo więźby, które decyduje o właściwościach wytrzymałościowych całej konstrukcji. Łączniki ciesielskie do zamocowania krokwi na murłacie. Krokwie i jętki skręcone śrubami i wkrętami. Podwójne jętki powinny być połączone przewiązkami, by zapewnić ich sztywność. Budowa więźby dachowej - doświadczeni cieśle i fachowy montaż Podczas montażu więźby należy szczególnie zadbać o sztywność całej konstrukcji. Dlatego tak ważne jest prawidłowe wykonanie tymczasowych skratowań i wiatrownic. Usztywnienie takie zapewni stateczność konstrukcji aż do skończenia prac i zapobiegnie jej złożeniu. Na jakość wykonania więźby wpływają nie tylko użyte materiały, ale również doświadczenie i solidność cieśli. Zwłaszcza w tym przypadku warto zatrudnić polecaną, sprawdzoną ekipę, a nadzór nad robotami powierzyć kierownikowi budowy lub inspektorowi nadzoru inwestorskiego (jeśli zdecydujemy się na jego zatrudnienie). W trakcie kontroli fachowcy powinni w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na jakość drewna i jego właściwości, a w trakcie montażu zadbać o detale, które decydują o całości i jakości wykonanych robót. Do wykonania więźby dachowej należy zatrudnić cieśli z doświadczeniem w tego typu konstrukcjach. Więźba dachowa - odpowiednie warunki pracy konstrukcji Drewniana konstrukcja dachu ma być zabezpieczona przed nadmiernym wpływem wilgotności folią paro- i wiatroizolacyjną. Folia paroizolacyjna chroni dach przed przepływem pary wodnej z poddasza w kierunku na zewnątrz. Folia wiatroizolacyjna umożliwia odprowadzenie ewentualnego powstałego kondensatu, ale zatrzyma i odprowadzi w kierunku okapu skropliny, które mogą się pojawić tuż pod pokryciem. Tak zabezpieczone elementy zapewnią właściwe warunki pracy konstrukcji więźby oraz trwałość całego dachu. Płatwie stalowe zastępują elementy drewniane o zbyt dużych przekrojach. Wykonywanie pełnego deskowania na krokwiach. Jaka więźba dachowa - rodzaje Jest kilka podstawowych rodzajów więźby dachowej. Wybór zależy od rozpiętości dachu i nachylenia jego połaci. Krokwiowa - rozpiętość dachu do 6 m i nachylenie połaci powyżej 40°. Nie występują tu żadne podpory pośrednie (konstrukcja opiera się jedynie na murłatach), co zapewnia całkowicie wolną przestrzeń poddasza. Duży nacisk wywierany na ścianki kolankowe zmusza do ograniczania ich wysokości i stosowania wzmocnień, np. żelbetowymi słupkami lub wieńcem, opasującym ściany na wysokości zamocowania murłat. Krokwiowo-jętkowa - stosowana dla dachu o rozpiętości do 8,5 m. Na ok. 2/3 wysokości dachu krokwie spinają jętki (patrz słowniczek). Więźba krokwiowa jest najprostsza Krokwiowo-jętkowa więźba jest często spotykana w domach jednorodzinnych Płatwiowa - rozpiętość dachu powyżej 8 m i małe pochylenie połaci. Krokwie opierają się na płatwi kalenicowej - belce biegnącej wzdłuż kalenicy. Płatew podpierana jest w pewnych odstępach przez słupy (stolce). Niekiedy zamiast na stolcach, płatew spoczywa na wewnętrznej ścianie nośnej wzniesionej w osi domu. Płatwiowo-kleszczowa - ta więźba może podtrzymywać dachy o rozpiętości 12-16 m. Łączy konstrukcję krokwiowo-jętkową z płatwiową. Dwie lub trzy płatwie, podparte słupami, dzielą dach na równe części. Dodatkowe zwiększenie nośności krokwi zapewniają kleszcze. Niekiedy w celu zwiększenia sztywności konstrukcji dodaje się miecze. Płatwiowa więźba jest stosowana przy dachach o niezbyt stromej połaci Więźba płatwiowo-kleszczowa także jest często spotykana, ale nadaje się do domów większych Kratownicowa - stosowana przy rozpiętości dachu powyżej 12 m. Zamiast krokwi, płatwi, słupów itp. są tu wiązary kratowe (kratownice, dźwigary). Najczęściej wykonuje się je z desek łączonych przy pomocy płytek kolczastych. Wadą kratownic jest to, że nie można wykorzystać poddasza do celów użytkowych. Wieszakowa - ta więźba jest stosowana w przypadku dachów o rozpiętości do 12 m, gdy nie można wesprzeć konstrukcji na słupach ze względu na brak wystarczająco wytrzymałego oparcia dla nich na stropie. W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się więźbę krokwiowo-jętkową i płatwiowo kleszczową. Więźba wieszakowa jest stosowana tam, gdzie nie ma możliwości oparcia słupów na stropie Więźba dachowa z fabryki Przygotowywanie elementów więźby dachowej na placu budowy powoduje powstawanie sporych niekiedy odpadów drewna. Więźba prefabrykowana obliczana jest komputerowo i przygotowywana u producenta - dzięki temu nie ma odpadów. Dodatkową zaletą takiego rozwiązania jest bardzo duża dokładność wymiarów, gdyż proces docinania i łączenia elementów jest w zakładzie produkcyjnym sterowany komputerowo. Dzięki temu można uzyskać dach o całkowicie równych połaciach. Elementy są łączone nie na gwoździe lecz na płytki stalowe, tzw. kolczaste, wbijane z dużą siłą za pomocą prasy. Tak przygotowana więźba może być zamontowana na budynku jednorodzinnym w ciągu 2-3 dni. Jeszcze większym ułatwieniem będzie zamówienie paneli, z których można zestawić konstrukcję więźby. Panele składają się z krokwi połączonych łatami. Mogą być odeskowane lub pokryte płytami drewnopodobnymi (sklejka, płyta wiórowa). Poszczególne panele łączy się między sobą, skręcając sąsiadujące krokwie nierdzewnymi śrubami. Najwyższy stopień prefabrykacji to dwa panele połączone ze sobą zawiasami w miejscu kalenicy. Złożone pary paneli przewozi się na plac budowy i montuje, opierając ich doły na murłatach. Dachy o takiej konstrukcji mogą mieć rozpiętość do 10 m. Rozwiązanie takie jest przede wszystkim stosowane w domach drewnianych o konstrukcji szkieletowej. tekst i zdjęcia: Tomasz Rybarczyk